‘Eerst Napels zien en dan sterven’, zei Goethe ooit, waarmee hij wilde zeggen dat de stad zo mooi is, dat ze qua esthetiek het hoogst haalbare is wat een mens ooit zal zien. Voor mij werkt het eerder andersom: de stad is zo waanzinnig mooi en levendig, dat ik juist tot in elke vezel van mijn lichaam het gevoel heb dat ik leef. De smalle steegjes met waslijnen vol wasgoed, de toeterende scootertjes die je soms wel en soms net niet omver rijden en het uitzicht op de Vesuvius als je langs de lungomare van een granita al limone nipt, geven het gevoel dat je in een film rond wandelt. Verse spremuta de arancia, de áller, áller, állerbeste pizza margherita ter wereld en gelati waar je letterlijk je vingers bij aflikt - een beetje hedonisme is de Napolitaan bepaald niet vreemd.
De aanleiding voor het spontane bezoek was dat één van mijn beste Argentijnse vriendinnen in Napels was om haar pasgeboren dochtertje te laten dopen en de familie van haar geliefde te ontmoeten. Bij vertrek uit Argentinië beloofde ik dat ik haar zou opzoeken als ze anywhere in Europa zou zijn – dat is immers een stuk simpeler dan een retourtje Argentinië om haar weer te kunnen zien. Medio corona vond ik het spannender dan normaal om op reis te gaan, maar uiteraard was het de moeite meer dan waard en was het een feest haar én haar dochtertje weer te zien. Hartverwarmend was de ontvangst door haar schoonfamilie van ons hoogblonde gezelschap (is hij een albino?) en we vonden het een hele eer bij een zo bijzondere familieaangelegenheid als de doop aanwezig te mogen zijn. Volstrekt ongelovig opgevoed, zocht ik nog even na wat de mores bij een doop zijn en begaven we ons kuis gekleed naar het lokale kerkje. Na afloop volgde er een urenlang familiediner aan lange tafels in de open lucht, waarbij mijn kinderen met Italiaanse nichtjes en neefjes tussen de citroenbomen renden en tegen een voetbal aan trapten, zoals ik zelf als kind op Sicilië ook talloze malen heb gedaan. Een memorabel moment.
Het geweldige uitzicht op de Vesuvius en een fascinerend bezoek aan Pompei herinnerden ons continu aan de vergankelijkheid van het leven en het feit dat één plotselinge uitbarsting aan alle feestvreugde in no time een einde zou kunnen maken. Dit werd nog versterkt door de anekdote van een Italiaanse neef die vertelde dat er in het dorp van zijn vriendin – op 400 meter van de plek waar we op dat moment zaten te eten – 2 maanden geleden een borrelende modderpoel was ontstaan die uitdrukking gaf aan de vulkanische aard van de grond waarop we liepen. Niemand anders dan wat omwonenden waren op de hoogte van deze vulkanische activiteit en ik moest denken aan de onder seismologen geldende overtuiging dat kraters nooit op dezelfde plek ontstaan. Any moment, anywhere, vliegt miljoenenstad Napoli de lucht in, zodra de spanningen tussen de aardlagen zo groot worden, dat er niks anders op zit dan tot ontploffing te komen. Een ontzagwekkend besef.
Net als door de hedonistische en explosieve aard van de Napolitanen, werd ik geraakt door de onmiskenbare overeenkomsten met Buenos Aires. Niet alleen liepen er grote aantallen supporters rond in voetbalshirtjes van Boca Juniors, maar er was ook een tentoonsteling van Napoli’s en Argentinië’s grootste heilige: Maradona, die voetbalclub SSC Napoli in 1987 de eerste landstitel ooit bezorgde en Argentinië onderweg naar de beker in het WK van 1986 met zijn ‘Hand van God’ naar de halve en later naar de hele finale leidde. Niet verwonderlijk dat zijn sterrenstatus onder de Napolitaanse bevolking nog altijd gelijk staat aan die van de katholieke heiligen uit de lokale kerkjes.
Toch moest ik ook denken aan de diepgevoelde melancholie van de Argentijnen, die als immigranten de Atlantische Oceaan overstaken en met nostalgie terug dachten aan hun familie en vrienden in Napoli, Genua en andere Europese havensteden. Al tango dansend en dromend over hun verleden, bouwden ze een nieuw bestaan op ver weg van hun oorspronkelijke wortels in de zo vruchtbare vulkanische grond van Italië. Nu ik de prachtige pastelkleuren en de omarmende warmte van de baai van Napoli heb gezien, kan ik hun weemoed goed begrijpen en neurie ik de hele dag Italiaanse melodiën, die mij op mijn beurt terugbrengen naar de dierbare kleuren en herinneringen aan Sicilië – en naar de Etna - en mij doen denken aan alles en iedereen wat me daar zo lief is. Je wortels groeien waar je hart zich thuis voelt.
Pizzaweetje:
Het schijnt dat de oude Grieken in 'Neapolis', het oude Napels al pizza aten en dat de ingrediënten van de Pizza Margherita corresponderen met de kleuren van de Italiaanse vlag: tomaat voor het rood, mozzarella voor het wit en basilicum voor het groen.
コメント